Regulatory wzrostu roślin – rodzaje

Nowoczesne preparaty oraz substancje ułatwiają rolnikom i ogrodnikom pracę. Dzięki temu można kontrolować wzrost i pokrój roślin, efektywnie chronić je przed chorobami oraz przed uszkodzeniami. Ciekawymi substancjami są regulatory wzrostu roślin. To substancje pochodzenia organicznego, które naturalnie występują w różnych częściach roślin. Regulatory zwane są również fitohormonami i wpływają na wzrost oraz na zachowanie roślin.

Czym są regulatory wzrostu roślin?

Regulatory wzrostu to substancje sterujące szeregiem procesów w roślinach. Odpowiadają za zawiązywanie nasion, zrzucanie liści oraz za tworzenie się nowych organów, np. korzeni. Wyodrębnienie tych związków organicznych i poznanie zasad ich działania pozwoliło naukowcom stworzyć preparaty, które są niezwykle istotne w rolnictwie oraz w ogrodnictwie. Dzięki niektórym fitohormonom możesz z łatwością kontrolować wysokość roślin, długość ich pędów. Zabiegi z wykorzystaniem fitohormonów przydają się w produkcji szkółkarskiej, ogrodniczej oraz są niezastąpione w rolnictwie. Regulatory wzrostu roślin powstają naturalnie w różnych organach roślin. Ich występowanie oraz stężenie zależy od rodzaju organu roślinnego. Hormony sterują nie tylko długością pędów, ale również są niezwykle istotne w procesach starzenia się, inicjują kwitnienie, kiełkowanie, zawiązywanie oraz dojrzewanie owoców.

Rodzaje regulatorów wzrostu roślin

Hormony wzrostu dzieli się pod względem sposobu działania oraz grupy związków, do których dane substancje należą. Wyróżnia się głównie:

  • etylen, 
  • auksyny,
  • cytokininy,
  • gibereliny,
  • kwas abscysynowy.

Etylen jest typowym hormonem starzenia się roślin. Jego produkcja zwiększa się wraz z wiekiem rośliny oraz z porą roku. Etylen odpowiada za dojrzewanie owoców oraz za opadanie liści.

Auksyny mają bardzo duży wpływ na prawidłowe dojrzewanie owoców. Duże ich ilości znajdują się w młodych częściach roślin, takich jak liście oraz pędy szczytowe. Ciekawostką jest to, że auksyny mogą wędrować w naczyniach, co jest wykorzystywane do rozkrzewiania się roślin. Auksyny są powszechnie stosowane w produkcji owoców niezwierających nasion. Te fitohormony są dodatkiem w profesjonalnych ukorzeniaczach.

Kolejną grupą regulatorów wzrostu roślin są cytokininy. W przeważającej większości te związki organiczne wytwarzane są w korzeniach, mniejsze stężenie może występować w nasionach. Cytokininy wpływają na podziały komórkowe, odpowiadają za objętość komórek roślinnych. Cytokininy regulują procesy starzenia się roślin – działają antagonistyczne do etylenu.

Gibereliny to hormony, które odpowiadają m.in. za przyspieszenie kiełkowania nasion zbóż. Gibereliny odpowiadają również za wydłużenie pędów. Substancje hamujące działanie tych hormonów wykorzystywane są powszechnie w rolnictwie oraz w ogrodnictwie do ochrony roślin przed wyleganiem i do tworzenia roślin kompaktowych i zwartych.

Jakie regulatory wzrostu roślin są stosowane w praktyce?

Wiesz już, jakie są regulatory wzrostu roślin, teraz dowiedz się, gdzie stosuje się fitohormony. Różne rodzaje regulatorów wzrostu roślin są wykorzystywane powszechnie przez rolników oraz ogrodników do zwiększania plonów, ochrony roślin przed chorobami oraz do produkcji zwartych, estetycznych form. Najczęściej sięga się po regulatory wzrostu zbóż. Są to substancje, które stosuje się podczas wzrostu roślin na polach. Ich działanie polega na hamowaniu wzrostu pędów, dzięki temu zboża są krótsze, co ogranicza wyleganie się zbóż. Istotnym czynnikiem podczas zabiegu jest jego odpowiedni termin zastosowania.

Brak wylegania się zbóż korzystnie wpływa na ich odporność, na wygląd oraz chroni je przed groźnymi chorobami grzybowymi. Skracanie źdźbeł zbóż jest zabiegiem korzystnym dla rolników, wpływa na ilość plonu. Fitohormony są stosowane również do produkcji owoców pozbawionych pestek oraz w ogrodnictwie. Rośliny opryskanie preparatami skracającymi wzrost — poprawiają wygląd roślin ozdobnych, dzięki temu udaje się uzyskać kompaktowe formy, np. chryzantem. Etylen to substancja, która może przyspieszyć dojrzewanie owoców, np. bananów.